Πρόσβαση στη χρηματοδότηση – Το κλειδί της ανάπτυξης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Image Gerd Altmann από το Pixabay

Κανείς δεν θα διαφωνήσει στην διαπίστωση, ότι η «επόμενη μέρα» της πανδημίας, θα είναι εύκολη υπόθεση για την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Οι επιπτώσεις που έχει επιφέρει η παρατεταμένη ύφεση της οικονομικής δραστηριότητας τελευταίους μήνες, δημιούργησε αρκετά δυσεπίλυτα οικονομικά προβλήματα στις ελληνικές επιχειρήσεις και ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες.

Το μέγεθος αυτών των εταιρειών, αλλά και η αδυναμία γρήγορης προσαρμογής στα νέα δεδομένα, που διαμόρφωσε η πανδημία στην οικονομία, τις κάνει να είναι ιδιαίτερα ευάλωτες.

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις κινητήριος δύναμη της ελληνικής οικονομίας

Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) αποτέλεσαν και θα συνεχίσουν να αποτελούν την κινητήριο δύναμη της ελληνικής οικονομίας. Έχουν σημαντική συνεισφορά στο ΑΕΠ, ενώ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της απασχόλησης, της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο (ΕΕ-28), το 99,8% των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους (εκτός από τον χρηματοπιστωτικό) είναι ΜμΕ, ενώ απασχολούν 93 εκατομμύρια ανθρώπους, που αντιστοιχεί στο 67% της συνολικής απασχόλησης. Η πλειονότητα των ΜμΕ (93%) είναι μικρές επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερα από 10 άτομα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του τελευταίου διαθέσιμου SBA Fact Sheet for Greece της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, το πλήθος τους αγγίζει στο 99,9% του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων. Καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και κλάδων. Απασχολούν το 87,3% ή 1.867.240 των εργαζομένων στις επιχειρήσεις (ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος εκτιμάται στο 66,8%). Παράγουν το 75,1% της προστιθέμενης αξίας, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που βρίσκεται στο 57,4%, ενώ αντιπροσωπεύουν περίπου το 19,3% του ΑΕΠ της Ελλάδος.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα: H χρηματοδότηση

Η επιβίωσή τους, ωστόσο, δεν είναι εύκολη υπόθεση στο σημερινό παγκόσμιο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Απαιτούνται καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα, συνεχής εκσυγχρονισμός στην παραγωγή και τη διαχείριση, υιοθέτηση προηγμένων τεχνολογιών, πρόσβαση σε σχετική πληροφόρηση και χρηματοδότηση, αξιοποίηση δεδομένων, δικτύωση και συνεργασίες. Ένα από τα βασικότερα προβλήματα των ΜμΕ, αν όχι το μεγαλύτερο, είναι αυτό της χρηματοδότησης.

Στο πλαίσιο της νέας οικονομικής πραγματικότητας που διαμορφώθηκε στη χώρα μας την τελευταία δεκαετία, οι ΜμΕ αδυνατούν πλέον να έχουν πρόσβαση στις παραδοσιακές μορφές χρηματοδότησης, ήτοι στον Τραπεζικό Δανεισμό. Το πρόβλημα επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο από τη μεγαλύτερη δυσκολία κάλυψης των πιστωτικών κριτηρίων, σε σχέση με τις μεγάλες επιχειρήσεις. Οι τράπεζες προτιμούν να χορηγούν δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κυρίως όταν πρόκειται για παλιούς πελάτες με καλό ιστορικό, όταν έχουν ταμειακές εγγυήσεις ή σε επιχειρήσεις που μπορούν να ενταχθούν στα χρηματοδοτικά εργαλεία, με τα οποία περιορίζεται ο πιστωτικός κίνδυνος.

Εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης

Στην Ελλάδα δυστυχώς, δεν έχουν αναπτυχθεί όσο θα έπρεπε οι εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης, όπως Βusiness Angels (Επιχειρηματικοί Άγγελοι), Venture Capitals, Crowdfunding (Χρηματοδότηση από το πλήθος).

Οι ΜμΕ έχουν τη δυνατότητα να απευθυνθούν άμεσα στο επενδυτικό κοινό και να αναζητήσουν κεφάλαια για την ενίσχυση των αναπτυξιακών και επενδυτικών τους έργων, μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς και ιδιαίτερα της Εναλλακτικής Αγοράς (Ε.ΝΑ.) του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Η συγκεκριμένη αγορά δίνει η δυνατότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα έντονη αναπτυξιακή δυναμική και ευοίωνες προοπτικές, να αντλήσουν κεφαλαία με χαμηλό κόστος για να χρηματοδοτήσουν μελλοντικά επενδυτικά τους σχέδια. Επίσης προσφέρει  μεγάλα περιθώρια ευελιξίας και ταυτόχρονα χαμηλότερο διαχειριστικό κόστος και ελαστικότερες προϋποθέσεις εισαγωγής σε σχέση με την Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών.

Η είσοδος στο Χρηματιστήριο αποτελεί μία μορφή σημαντικής χρηματοδότησης για κάθε επιχείρηση, η οποία με τον τρόπο αυτό συγκεντρώνει κεφάλαια, τα οποία θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει για την περαιτέρω ανάπτυξή της.

Σήμερα μετά από την οικονομική και υγειονομική κρίση, για να επιβιώσει μια επιχείρηση πρέπει να είναι ανταγωνιστική και ευέλικτη. Όλες οι μορφές χρηματοδότησης έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η σωστή επιλογή πρέπει να γίνει ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης.

Η εύρεση χρηματοδότησης είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει μια εταιρεία και δυστυχώς ένα πρόβλημα που πολλές φορές η λύση του είναι ιδιαίτερα δύσκολη.

Χρήστος Κουπελίδης
Οικονομολόγος – Σύμβουλος Επιχειρήσεων. P&I – Products & Investment – Business Management Consulting. Πρώην Διευθυντής Εισηγμένων Εταιρειών του Χρηματιστηρίου Αθηνών.