“Το ζήτημα δεν είναι μόνο ο χρόνος τον οποίο θα αξιοποιήσουμε για να συζητήσουμε το ζήτημα το οποίο κυριάρχησε στην επικαιρότητα τον τελευταίο μήνα (και αναφέρομαι προφανώς στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν την πατρίδα μας), εξίσου σημαντική διάσταση -πιστεύω- θα είναι και η ποιότητα της συζήτησης, αν καταφέρουμε σήμερα να απαντήσουμε με ειλικρίνεια σε πραγματικά ερωτήματα, τα οποία θέτουν οι πολίτες, αλλά και η Αντιπολίτευση” τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την έναρξη της ομιλίας του στη Βουλή, σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, με θέμα τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές στην Εύβοια και την Βορειοανατολική Αττική.
Τα ερωτήματα
- Είχαμε προετοιμαστεί όπως έπρεπε για τις φετινές πυρκαγιές;
- Τι πήγε καλά και τι πήγε λάθος στη μάχη με τις φλόγες;
- Πώς θα στηριχτούν από δω και στο εξής οι τοπικές κοινωνίες και οι πληγέντες από τις πυρκαγιές;
- Με ποιους τρόπους θα αντιμετωπίσουμε μεσομακροπρόθεσμα τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης;
Ο κ. Μητσοτάκης προσπάθησε να απαντήσει στα τέσσερα, αυτά, ερωτήματα.
Προστατέψαμε χιλιάδες συμπολίτες μας
“Πόσο είχαμε προετοιμαστεί για αυτή την αντιπυρική περίοδο; Εδώ η εικόνα πιστεύω ότι είναι αρκετά σαφής. Με τα θετικά της και με τα αρνητικά της. Σε μια πύρινη επίθεση που η χώρα είχε να βιώσει πολλά χρόνια, κατορθώσαμε να μην θρηνήσουμε θύματα, αν και χάσαμε τον Βασίλη, έναν ηρωικό εθελοντή. Προστατέψαμε χιλιάδες συμπολίτες μας. Όμως, καταστράφηκαν περιουσίες, ευτυχώς όχι τόσες όσες το μέγεθος της φωτιάς θα μας έκανε να περιμένουμε. Αλλά καταστράφηκε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι δασικού πλούτου, λίγο παραπάνω από 1.000.000 στρέμματα πρασίνου. Και αυτό είναι το πικρό κόστος της περιβαλλοντικής αλλαγής, που φέτος συνδυάστηκε με έναν επίμονο καύσωνα, που άπλωσε τις φωτιές του σε ολόκληρη την Μεσόγειο. Θυμίζω ότι δεν βρέθηκε μόνο η Ελλάδα αντιμέτωπη με καταστροφικές πυρκαγιές. Βρέθηκε η Τουρκία, βρέθηκε η Ιταλία, βρέθηκε η Αλγερία, όπως σε προηγούμενα χρόνια είχε βρεθεί η Πορτογαλία, η Ισπανία.
Έγιναν, λοιπόν, πολύ σημαντικά πράγματα στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας. Ενεργοποιήθηκε το 112, κάτι το οποίο αποτελούσε μία προσωπική μου προεκλογική δέσμευση μετά την τραυματική εμπειρία την οποία η χώρα βίωσε το 2018. Και το 112 απέδειξε την αξία του.
Η Πυροσβεστική, πριν από αυτή την αντιπυρική περίοδο, ενισχύθηκε με νέα στελέχη, ενισχύθηκε με νέα οχήματα και ενισχύθηκε, ναι, και με εναέρια μέσα για τα οποία τόση συζήτηση έγινε. Συγκεκριμένα: Με 74 εναέρια μέσα, 69 εμπλεκόμενα, συν 5 τα οποία είναι ιδιοκτησία του Πυροσβεστικού Σώματος. Αυτά είναι τα εναέρια μέσα τα οποία ήταν στη διάθεσή μας φέτος το Καλοκαίρι. Περισσότερα από κάθε άλλη φορά.
1.279 πυρκαγιές – Σχεδόν 60 την ημέρα
Κληθήκαμε, όμως, φέτος το Καλοκαίρι να διαχειριστούμε, τις πρώτες μέρες του Αυγούστου, 1.279 πυρκαγιές. Σχεδόν 60 την ημέρα. Σε πολλά διαφορετικά σημεία ταυτόχρονα. Πολλές -το ξέρουμε πια- ήταν προϊόν εμπρησμού. Το σημαντικότερο όμως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχει να κάνει με το γεγονός ότι αυτές οι φωτιές φέτος είχαν κάποια διαφορετικά χαρακτηριστικά από φωτιές που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε τα περασμένη έτη. Το εξηγεί και η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, αλλά και οι επιστήμονες. Δεν θέλω να διαβάσω περίπλοκες τεχνικές αναλύσεις.
Τα δάση μας θα αναγεννηθούν σε πολύ μεγάλο βαθμό, και τεχνητή αναδάσωση θα γίνει εκεί που χρειάζεται, και εκεί που οι ειδικοί θα μας υποδείξουν. Και τέλος, οικισμοί, αλλά και σπίτια κοντά ή μέσα στις δασικές εκτάσεις θα οφείλουν να διέπονται από ειδικές πυρίμαχες προδιαγραφές κατασκευής. Και έχω ήδη δώσει εντολή στον αρμόδιο Υφυπουργό Περιβάλλοντος να εκδώσει τις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις. Όπως βέβαια θα πρέπει να μας απασχολήσει στο μέλλον και η ασφάλισή τους. Η ασφάλιση συνολικά της περιουσίας, της ακίνητης περιουσίας έναντι των φυσικών καταστροφών.
Ήδη επουλώνουμε τις πληγές μας
Λίγα 24ωρα μετά το πέρασμα της φωτιάς ξεκινάμε ήδη να επουλώνουμε τις πληγές μας. Στην Αττική, στην Εύβοια, στη Φθιώτιδα, στη Φωκίδα, στην Πελοπόννησο με πρωτοβουλία του Υπουργείου Υποδομών έχει ήδη ολοκληρωθεί η καταγραφή των ζημιών. Έγιναν 2.413 αυτοψίες και επανέλεγχοι σε σπίτια και επαγγελματικούς χώρους. Στην πλατφόρμα arogi.gov.gr κατατέθηκαν -ως τώρα- 1.735 αιτήσεις που αντιστοιχούν σε 10,5 εκατ. ευρώ αποζημιώσεων. Ποτέ το ελληνικό Κράτος δεν έχει κινηθεί ταχύτερα στη χορήγηση σημαντικών αποζημιώσεων στους πληγέντες. Θέλω να θυμίσω ότι για έναν συμπολίτη μας ο οποίος είδε το σπίτι του να καταστρέφεται η πρώτη ενίσχυση φτάνει τα 20.000 ευρώ. Ταυτόχρονα θέλω να τονίσω ότι παντού έχουν ήδη ξεκινήσει αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα, κάτι στο οποίο αποδίδω ιδιαίτερη σημασία.
Το πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας «Αιγίς»
Αγαπητοί συνάδελφοι, δεν θα μιλήσω αναλυτικά για το πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας το οποίο έχει ήδη εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο, ύψους 1,76 δισ., είναι το Πρόγραμμα «Αιγίς». Καταθέτω στα πρακτικά τη συνοπτική μόνο παρουσίασή του. Θα πω μόνο ότι αποτελεί ένα συνεκτικό και ολοκληρωμένο σχέδιο με εξασφαλισμένους πόρους χρηματοδότησης για να αποκτήσει η χώρα, επιτέλους, την Πολιτική Προστασία που απαιτείται να έχει, λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης. Η πρόταση αυτή λαμβάνει υπόψη της επιστημονικά δεδομένα, αλλά και πορίσματα τα οποία είχαν εκπονηθεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση, και αναφέρομαι, κ. Τσίπρα, στο πόρισμα Goldammer, το οποίο είχα την ευκαιρία να ξαναδιαβάσω πολύ αναλυτικά. Πρέπει να σας πω ότι σε πολλά από τα συμπεράσματά του συμφωνώ. Εξάλλου, θέλω να σας θυμίσω ότι από το 2008, όταν ήμουν Πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος μετά τις καταστροφικές φωτιές στην Ηλεία, είχαμε αναδείξει από τότε κάποια από τα σημαντικά προβλήματα όσον αφορά την έλλειψη πρόληψης και τη μη δυνατότητα καλής συνεργασίας μεταξύ Πυροσβεστικής και δασικών υπηρεσιών.
Θα σας παρακαλούσα, όμως, μόνο -παρακαλώ γενικά την Αντιπολίτευση, όταν επικαλείται το πόρισμα αυτό- να μην το επικαλείται επιλεκτικά, αλλά να το επικαλείται συνολικά. Παραδείγματος χάριν, το ίδιο πόρισμα αναγνωρίζει ότι δεν πρέπει να υπάρχει θεοποίηση των εναερίων μέσων. Φαντάζομαι το έχετε διαβάσει, πλην όμως, δεν έχω δει στέλεχός σας το οποίο να μην έχει υποστηρίξει τη δικαιολογημένη οργή των κατοίκων, οι οποίοι σε κάθε φωτιά θέλουν ένα ελικόπτερο πάνω από το χωριό τους. Έτσι δεν είναι;
Θα κλείσω, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, με μια γενική παρατήρηση που αφορά τη μεγάλη πρόκληση αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Αποτέλεσε από την πρώτη στιγμή προτεραιότητα αυτής της Κυβέρνησης. Με μια σειρά από τολμηρές παρεμβάσεις, όπως η απολιγνιτοποίηση στην Δυτική Μακεδονία, βρεθήκαμε στην πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής μάχης για την μείωση των εκπομπών του αερίου του θερμοκηπίου. Αναγνωρίσαμε απόλυτα ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, μας επιβάλλει να τα αλλάξουμε όλα. Τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε τα αγροτικά μας προϊόντα, τον τρόπο με τον οποίο μετακινούμαστε, τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε ενέργεια, τον τρόπο με τον οποίο χτίζουμε τα σπίτια μας. Όλα πρέπει να αλλάξουν σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια που πρέπει να κάνουμε για να περιορίσουμε την επίπτωση της κλιματικής κρίσης στο μέγεθος και στη δυνατότητα του εφικτού. Και για αυτό και σπεύσαμε και εξασφαλίσαμε 18,5 δισ. ευρώ από το σχέδιο Ελλάδα 2.0 και από τους πόρους του ΕΣΠΑ, έτσι ώστε ένας από τους τέσσερις βασικούς πυλώνες του πρώτου τουλάχιστον σχεδίου ανάκαμψης, να αφορά την πράσινη οικονομία.