Παρέμβαση ΕΚΤ vs Ευρωομόλογο

Μετά την παρέμβαση της ΕΚΤ, σχολιαστές αναφέρονται στο Ευρωομόλογο ως irrelevant. Εννοούν πως, με τις αγορές ομολόγων από το Ευρωσύστημα, θα πέσουν τόσο πολύ οι αποδόσεις όλων των ομολόγων της Ευρωζώνης ώστε κάθε χώρα να μπορεί να δανειστεί με όρους πολύ καλύτερους από ό,τι θα μπορούσε μόνη της. Πιθανότατα με αντίστοιχους ή και καλύτερους του Ευρωομολόγου.

Θεωρητικά πάντα, με το Ευρωομόλογο οι όροι θα είναι ίδιοι για όλες τις χώρες, χειρότεροι για τις χώρες του “κέντρου” και καλύτεροι για τις χώρες της “περιφέρειας” από αυτούς που θα μπορούσαν να πετύχουν μόνες τους. Με την παρέμβαση ΕΚΤ, το εύρος της διαφοράς μικραίνει πάρα πολύ (π.χ., το spread του ελληνικού 10 ετούς πέφτει λίγες ώρες μετά την τυπική έναρξη του προγράμματος κατά 55 μβ, 0.55%). Οπότε, σύντομα και από οικονομική σκοπιά, η διαφορά των δύο επιλογών δεν θα έχει σημασία.

Η Ελλάδα θα έχει πρόβλημα υστέρησης. Για τεχνικούς λόγους. Το QE λειτουργεί ως cascade, καταρράκτης. Ο επενδυτής κλειδώνει κέρδος στα βραχείας λήξεως χαρτιά και επενδύει σε πιο μακροπρόθεσμα, έχοντας εμπιστοσύνη στη βαθειά τσέπη του υποστηρικτή. Σταδιακά, φθάνει στα πολύ μακροπρόθεσμα. Η Ελλάδα δεν ήταν προετοιμασμένη για συμμετοχή σε πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Υπάρχουν λίγα χαρτιά βραχείας και μεσοπρόθεσμης – ούτως ή άλλως τα ομόλογα είναι λίγα (σύνολο – εκτός SMP/ANFA – περίπου €45 δις με τα μισά περίπου στις ελληνικές τράπεζες, ταμεία και ασφαλιστικές) και οι ανάγκες μακροπρόθεσμου δανεισμού είναι της τάξεως των €20 δισ. Οπότε, θα πάρει χρόνο για να μπορέσει να εκδώσει χρέος μακράς διαρκείας.

Για να ευλογήσουμε τα γένια μας, το εντελώς συγκεκριμένο είχα αναφέρει πλειστάκις (έκδοση βραχυπρόθεσμου χρέους) και σε συνέντευξη στο Liberal στον George Findikakis. Το ΥΠΟΙΚ και ο ΟΔΔΗΧ όμως ήταν επικεντρωμένοι στο να δείχνουν μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους!

Τούτων δοθέντων, η πρόταση για αποδέσμευση των €15.7 δισ του σκληρού μαξιλαριού άμεσα, είναι επιβεβλημένη. Εάν θέλουμε δε να έχουμε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, το αίτημα για “συμβατική προληπτική πιστοληπτική γραμμή”, είναι επίσης επιβεβλημένο.

Εν ολίγοις: Η ενίσχυση της ρευστότητας μέσω των μέτρων της ΕΚΤ θα καθυστερήσει κάπως για την Ελλάδα. Ούτως ή άλλως θα έπαιρνε καιρό μέχρις ότου βγει Ευρωομόλογο. Η Ελλάδα έχει εναλλακτικές, οι οποίες μπορεί να έχουν και μακροπρόσθεσμο θετικό αντίκτυπο. Κατά τα άλλα, το αίτημα για ευρωομόλογο μετά τα μέτρα ΕΚΤ είναι εν πολλοίς “πολιτικό αίτημα” στην κατεύθυνση πιο ενοποιημένης Ευρώπης. Θεωρώ αδύνατον να γίνει αποδεκτό, ειδικά στις συγκεκριμένες συνθήκες που εμφανίζονται φαινόμενα σκατζόχοιρου σε όλη την Ευρωζώνη – καθένας προσπαθεί να περιορίσει τις σχέσεις με τους άλλους.

Γιώργος Προκοπάκης
Σύμβουλος Επιχειρήσεων, πρώην καθηγητής στο SEAS του Πανεπιστημίου Columbia, βασικός μέτοχος & τεχνικός διευθυντής της εταιρείας συμβούλων SPEC A.E.