Ταξίδεψαν οι συνταγές του σε όλο τον πλανήτη. Τα διάσημα μενού του, έχουν μπει στα μεγαλύτερα εστιατόρια του κόσμου. Πληθωρικός, λιτός απέριττος, η εφημερίδα «Telegraph» τον μοναχό Επιφάνιο, τον περιγράφει ως τον: «Άγιο Βασίλη της διατροφής!»
Από τις συνταγές του… στο κρασί «Μυλοποτάμου»
Ο Επιφάνιος ανέβηκε στα 18 του χρόνια στο Άγιο Όρος και ανέλαβε διάφορα διακονήματα. Να σημειώσουμε ότι, τα διακονήματα αλλάζουν κάθε χρόνο, ώστε οι μοναχοί να αποκτούν μία σφαιρική εμπειρία εργασιών, σε ένα κοινόβιο. Από τη στιγμή που μπήκε στη κουζίνα του Αγίου Όρους, του άρεσε τόσο πολύ η μαγειρική και απ’ ότι έδειξε η ιστορία, άρεσε και σε αυτούς που έτρωγαν, από τα χέρια του.
Το 1990 αναλαμβάνει την αναστήλωση του κελιού του Μυλοπόταμου. Με σεβασμό στην παράδοση ο Επιφάνιος, φυτεύει το πρώτο αμπέλι και χτίζει το οινοποιείο. Η σημασία που δίνουν οι μοναχοί στον αμπελώνα, είναι διπλή. Θεωρούν το λάδι την ελιά και το κρασί τρόφιμο, καθώς ο οίνο είναι το βασικό συστατικό του νάματος δηλαδή το “κρασί” της Ιεράς Μετάληψης. Σήμερα εμφιαλώνονται 70.000 μπουκάλια κάθε χρόνο από το βιολογικό κρασί «Μυλοπόταμος», το οποίο έχει βραβευθεί σε πολλούς διεθνείς διαγωνισμούς.
Οι διάσημες συνταγές του
Εκτός των άλλων, ο πατήρ Επιφάνιος έχει εκδώσει και το πολύ γνωστό βιβλίο: «Μαγειρική του Αγίου όρους», το οποίο έχει μεταφραστεί σε έξι γλώσσες! Εκατό είκοσι έξι συνταγές, με μυστικά της υγιεινής διατροφής των μοναχών του Αγίου Όρους, αποκαλύπτονται από τον ίδιο.
Με χαρά και μπόλικη όρεξη, μαγειρεύει σε όλους τους επισκέπτες και τους περαστικούς, που περνούσαν από το κάθισμά του. Αγαπημένο τους πιάτο “ο Αγιορείτικος ροφός με άσπρη σάλτσα”. Όπως έλεγε και ο ίδιος: «Αφήνω τα κομμάτια του ψαριού σε ημίχοντρο αλάτι για 3 ώρες. Το βράζω σε πολύ δυνατή φωτιά, ξαφρίζω, προσθέτω κρεμμύδια κομμένα σε λεπτές φέτες, σκελίδες σκόρδου, κόκκους πιπεριού, λάδι και αφήνω να βράσει περίπου μία ώρα. Στο τέλος ρίχνω χυμό λεμονιού και ψιλοκομμένο μαϊντανό».
Γάλλοι σεφ από κορυφαία εστιατόρια, έμειναν άφωνοι και έσπευσαν να δανειστούν την χαρακτηριστική του συνταγή, “χταποδόσουπα”. Ας την θυμηθούμε: «Βράζω χταποδάκια και τα κόβω σε κύβους, βράζω χωριστά πατάτες, καρότα, κρεμμυδάκια και σέλινο σε νερό με λάδι, προσθέτω μανέστρα και το χταποδάκι, στο χταποδόζουμο, ντομάτα τριμμένη και πελτέ, άνηθο, μαϊντανό, ξίδι και μπαχαρικά (κύμινο, αλάτι, πιπέρι) και όταν η σούπα είναι έτοιμη προσθέτω χυμό λεμονιού».
Το 2019 στα Λαδάδικα της Θεσσαλονίκης, έστησε ο μοναχός μία αυτοσχέδια κουζίνα γκαζιού και ετοίμασε δείπνο με ψάρι, σε 30 Αμερικανούς επισκέπτες, μεταξύ των οποίων και μίας κριτικού γαστρονόμου, της εφημερίδας New York Times. H ίδια τον χαρακτήρισε στην κριτική της ως: «Γαστρονομικό θαύμα».
Τι είπαν για τον Επιφάνιο
Σημαντικές προσωπικότητες, τον είχαν επισκεφθεί στο κελί του. Ο σεφ Τζέιμι Όλιβερ κατά τη διάρκεια εκπομπής του, θυμήθηκε πόσο πολύ τον είχε επηρεάσει η μαγειρική του, όπως και ο συγγραφέας Ουμπέρτο Έκο, συχνά πυκνά τον συναντούσε στο Άγιο Όρος. Η απλότητα και τα αγνά υλικά της μητέρας γης , τα αναδείκνυε με περίσσιο τρόπο.
Στα παγκόσμια συνέδρια που λάμβανε χώρα, παρουσίασε μπροστά σε 1.600 κορυφαίους σεφ από όλο τον κόσμο, την μαγειρική του Αγίου Όρους. Είχε μαγειρέψει για τους Πατριάρχες Ιεροσολύμων, Αντοχείας και Μόσχας ,αλλά και για τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου όταν έφυγε πρόωρα από την ζωή σε ηλικία 64 ετών δίνοντας μάχη με τον καρκίνο, το 2020 δήλωσε: «Τυχεροί όσοι γευθήκαμε τη μαγειρική του. Ανέδειξε με ταπεινότητα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, την παραδοσιακή κουζίνα και τον τρόπο ζωής, του Αγίου Όρους».
Η απαλλαγή από τα περιττά, το λιτό φαγητό με πολλά φρούτα, λαχανικά, δίχως κρέας και πολύ αλάτι. Ταυτοχρόνως η αναζήτηση της χαμένης πνευματικότητας και η επιστροφή στις ρίζες και τις παραδόσεις μας, ειδικά στην εποχή της πανδημίας, αποτελούν τις θεμέλιες βάσεις που έθεσε ο Επιφάνιος ο Μυλοποταμίτης, στη φιλοσοφία της μαγειρικής του.
