Ένα από τα πιο κρίσιμα ερωτήματα γύρω από την τραγωδία των Τεμπών – αυτό της μεγάλης έκρηξης που ακολούθησε τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών – έρχεται να φωτίσει η πολυσέλιδη πραγματογνωμοσύνη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), η οποία παραδόθηκε στον εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη.
Η έκθεση, την οποία συνέταξε ο καθηγητής Δημήτρης Καρώνης και αριθμεί 123 σελίδες, βασίστηκε σε επιστημονικές αναλύσεις, αυτοψίες, συλλογή υλικών από τον τόπο του δυστυχήματος, δεδομένα του Γενικού Χημείου του Κράτους και διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία.
Το κεντρικό συμπέρασμα της έκθεσης είναι ότι τα σιλικονούχα έλαια που χρησιμοποιούνται στους μετασχηματιστές των ηλεκτροκίνητων αμαξοστοιχιών μπορεί να ευθύνονται για τον σχηματισμό της πύρινης σφαίρας που καταγράφηκε αμέσως μετά τη σύγκρουση.
Το σενάριο της πυρόσφαιρας
Σύμφωνα με τον πραγματογνώμονα, τα συγκεκριμένα έλαια μπορούν να αναφλεγούν όταν εκτεθούν σε θερμοκρασίες άνω των 330°C, ενώ η παρουσία ηλεκτρικού τόξου – δηλαδή πολύ υψηλής έντασης ηλεκτρικής εκκένωσης – μπορεί να λειτουργήσει ως παράγοντας πυροδότησης.
Το φαινόμενο της πυρόσφαιρας (ή fireball) μπορεί, κατά την πραγματογνωμοσύνη, να προκληθεί υπό τέτοιες συνθήκες, όπως αυτές που φαίνεται να επικράτησαν στο τραγικό δυστύχημα. Όπως αναφέρεται στο πόρισμα, έχουν καταγραφεί αναλαμπές στο σημείο της σύγκρουσης που μπορούν να αποδοθούν σε ηλεκτρικό τόξο, καθιστώντας το σενάριο ρεαλιστικό.
Δεν εντοπίστηκε παράνομο φορτίο
Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι, σύμφωνα με την ανάλυση της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών, δεν βρέθηκαν ίχνη παράνομου φορτίου – όπως υδρογονάνθρακες – στην εμπορική αμαξοστοιχία, καταρρίπτοντας εικασίες που είχαν διατυπωθεί αρχικά για παρουσία εύφλεκτων ουσιών.
Η θέση της Hellenic Train
Σε σχετικό έγγραφο, η εταιρεία Hellenic Train υπογραμμίζει ότι, υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας, η θερμοκρασία στο εσωτερικό του μετασχηματιστή δεν υπερβαίνει τους 90°C, πολύ χαμηλότερα από το όριο ανάφλεξης των σιλικονούχων ελαίων. Ωστόσο, παραδέχεται ότι είναι εύλογο να υποτεθεί πως τα έλαια συνέβαλαν στη φωτιά εξαιτίας των υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν μετά τη σύγκρουση και την ανάπτυξη της πύρινης σφαίρας.
Αντικρουόμενες εκτιμήσεις, κοινό συμπέρασμα
Αξίζει να σημειωθεί ότι και άλλες πραγματογνωμοσύνες, προερχόμενες από τεχνικούς συμβούλους των οικογενειών των θυμάτων και από την Πυροσβεστική, καταλήγουν σε παρόμοια συμπεράσματα – αν και με διαφορετική μεθοδολογία. Παράλληλα, υπάρχουν και αντίθετες απόψεις στο φάκελο της δικογραφίας, γεγονός που υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα της υπόθεσης.
Η πραγματογνωμοσύνη του ΕΜΠ αποτελεί κρίσιμο επιστημονικό εργαλείο για την περαιτέρω διερεύνηση των αιτίων του δυστυχήματος και της φονικής έκρηξης. Ο εφέτης ανακριτής αναμένεται να μελετήσει ενδελεχώς το πόρισμα, στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης ανακριτικής διαδικασίας.
