Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι χριστιανική χρονική περίοδος νηστείας. Είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ. και αρχικά διαρκούσε έξι εβδομάδες, ενώ αργότερα προστέθηκε και η έβδομη εβδομάδα.
Ονομάζεται “Σαρακοστή” γιατί περιλαμβάνει σαράντα ημέρες νηστείας, δηλ. από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή πριν το Σάββατο του Λαζάρου, οπότε ακολουθεί η Κυριακή των Βαΐων και η Μεγάλη Βδομάδα. Αποτελεί την προετοιμασία των πιστών για τη γιορτή της Ανάστασης του Χριστού.
Στο ευρύ κοινό επικρατεί η άποψη, ότι αυτοί που κρατούν τη νηστεία, είναι συνήθως άνθρωποι βαθιά θρησκευόμενοι. Τα τελευταία χρόνια, δεν είναι λίγοι αυτοί, που θεωρούν ότι είναι μία καλή ευκαιρία για να κάνουν μία διατροφή – αποτοξίνωση αποφεύγοντας το κρέας και τα ζωικά παράγωγα, χωρίς να περιορίζονται από τα στενά όρια που θέτει η θρησκεία.
Τι περιλαμβάνει η διατροφή όσων νηστεύουν
Απαγορεύεται κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά, λάδι και κρασί. Κατ’ εξαίρεσιν τα Σάββατα και τις Κυριακές επιτρέπονται το λάδι και το κρασί, εκτός από το Μεγάλο Σάββατο, που είναι το μοναδικό Σάββατο του έτους στο οποίο απαγορεύονται λάδι και κρασί. Στις 25 Μαρτίου και την Κυριακή των Βαΐων όσοι νηστεύουν τρώνε ψάρι.
Η σωστή διατροφή στη νηστεία
Δημητριακά
Σιτάρι, κριθάρι, ρύζι, βρώμη, καλαμπόκι και όλα τα άλευρά τους είναι η βάση της διατροφής μας είτε νηστεύουμε είτε όχι. Τα δημητριακά είναι πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες, μέσης περιεκτικότητας σε πρωτεϊνη και χαμηλά σε λιπαρά. Να προτιμάτε τα ακατέργαστα ή πρϊόντα ολικής που θα δώσουν θειαμίνη(Β1), νιασίνη (Β3), φώσφορο, νάτριο, κάλιο, διατητικές ίνες και διάφορα φυτοχυμικά (φυτικά συαστατικά με ποικίλες ευεγερτικές δράσεις).
Όσπρια
Φασόλια, κουκιά, φακή, ρεβίθια, σόγια αλλά και φυστίκια, είναι το ”κρέας των φτωχών”. Ανεξάρτητα από το είδος τους, τα όσπρια είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, κάλιο, φυλλικό οξύ, σίδηρο και μαγνήσιο.
Θαλασσινά
Καλαμάρι, θράψαλο, γαρίδες, καραβίδες, χταπόδι και μύδια, τα ”φρούτα” της θάλασσας είναι υπέροχοι μεζέδες και αναπληρώνουν την απαραίτητη ποσότητα σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Τα θαλασσινά είναι πλούσια σε φώσφορο, ιώδιο, µαγνήσιο, σίδηρο, χαλκό, πρωτεΐνες, ω-3 λιπαρά οξέα. Επίσης, αποτελούν πολύ καλή πηγή βιταµινών συμπλέγματος Β και σεληνίου. Όσα τρώγονται με το κέλυφος παρέχουν αρκετό ασβέστιο.
Φρούτα και λαχανικά
Πολυσυζητημένα, με διατροφική αξία ανεκτίμητη τα φρούτα και τα λαχανικά είναι ο ιδανικός συνδυασμός υδατανθράκων, διαιτηρικών ινών, βιταμινών και άλλων αντιοξειδωτικών συστατικών. Είναι εξαιρετικές πηγές, κυρίως βιταμίνης C, Κ και φλαβονοειδών. Εκτός από τα φρέσκα φρούτα μην ξεχνάμε και τα αποξηραμένα, όπως τα σύκα, τα δαμάσκηνα και οι σταφίδες, που θα συμπληρώνουν τις σαλάτες ή τα δημητριακά.
Ξηροί καρποί
Αμύγδαλα, καρύδια, πεκάν, κάσιους, φουντούκια, αλλά και πολλοί άλλοι, οι ξηροί καρποί αποτελούν μια υγιεινή, θρεπτική και νόστιμη διατροφική επιλογή. Είναι πλούσιοι σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, σε φυτικές στερόλες, σελήνιο ,ψευδάργυρο, μαγνήσιο, κάλιο, φώσφορο, αλλά και σε πολλές βιταμίνες όπως η Ε.
Χαλβάς, το νηστίσιμο γλυκό
Ο χαλβάς από σουσάμι (ή χαλβάς του μπακάλη) είναι το γλυκό της νηστείας. Το σουσάμι θεωρείται ελιξήριο νεότητας και τονωτικό για τον καταβεβλημένο οργανισμό, αφού είναι πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, τα οποία ενισχύουν τη καρδιακή και την εγκεφαλική λειτουργία. Όταν συνδυάζεται στο ίδιο γεύμα με τρόφιμα που περιέχουν μεθιονίνη, όπως είναι τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, οι πρωτεϊνες που προκύπτουν πλησιάζουν την βιολογική αξία των ζωϊκών πρωτεϊνών σαν αυτές του κρέατος, του αβγού και του γάλακτος.
Η περίοδος της νηστείας εκτός από πολύτιμη θρησκευτική πράξη, είναι μια καλή ευκαιρία να ανακαλύψουμε καινούργιες διατροφικές επιλογές, προσφιλείς στην φυτοφαγική διατροφή. Αν συνδυαστούν σωστά, θα μας δώσουν πολύ θρεπτικά αλλά και οικονομικά γεύματα!
culpanews.gr με πληροφορίες από ekklisiaonline.gr & mpbalatsinos.gr