Ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο έχοντας πάνω τους, ένα μαγνητοφωνάκι, αλεξίσφαιρο γιλέκο, κονσέρβες και φωτογραφική μηχανή. Ρισκάρουν πολλές φορές τη ζωή τους καταγράφοντας με ιδιαίτερο τρόπο τις δραματικές εξελίξεις και τα γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας. Οι δημοσιογράφοι – ρεπόρτερ του πολεμικού ρεπορτάζ κυκλοφορούν σχεδόν πάντα άοπλοι!
Τη δεκαετία του ’90 υπήρξαν αρκετές πολεμικές συρράξεις, τις οποίες μετέδιδαν απευθείας οι ελληνικοί τηλεοπτικοί σταθμοί. Οι θεατές με το πάτημα ενός κουμπιού στη τηλεόραση, είχαν την ευκαιρία να δουν με τα μάτια τους, τη τραγικότητα του πολέμου. Έτσι δημιουργήθηκε η γενιά των πολεμικών ανταποκριτών.
Γιάννης Κόντος ο μοναδικός Έλληνας φωτορεπόρτερ. Έχει αποσπάσει 20 διεθνή βραβεία & οι φωτογραφίες του δημοσιεύονται στα μεγαλύτερα εξώφυλλα του κόσμου. Επιλέγει ο ίδιος τις αποστολές του. Στο Αφγανιστάν έπρεπε να ντυθεί με ένα συγκεκριμένο τρόπο και να αφήσει γενειάδα γιατί αλλιώς η ζωή του κινδύνευε. Το 2005 ταξίδεψε στη Sierra Leone η οποία είναι η δεύτερη πιο φτωχή χώρα του κόσμου, αξίζει να πούμε ότι οι άνθρωποι ζουν με λιγότερο του ενός δολαρίου την ημέρα. Ο φακός του κατέγραψε χιλιάδες ακρωτηριασμένα θύματα ενός εμφύλιου πολέμου, λόγω των κοιτασμάτων διαμαντιών της χώρας. Η φωτογραφία του «Ακρωτηριασμένη ζωή» απεικονίζει ένα επτάχρονο παιδί που κουμπώνει το πουκάμισο του ακρωτηριασμένου πατέρα του Abu. Οι αντάρτες για να δημιουργήσουν κλίμα φόβου ακολουθούσαν στους αντιφρονούντες τη τακτική του ακρωτηριασμού.
Εβδομήντα μέρες στη Βαγδάτη έμεινε η απεσταλμένη του Mega Μαρία Καρχιλάκη. Ο ασφυκτικός έλεγχος του καθεστώτος της Βαγδάτης καθώς και η προπαγάνδα ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετώπισε. «Δεν μπορούσες να κινηθείς ελεύθερα , να τραβήξεις πλάνα με τους ανθρώπους. Κάποιες φορές καταλάβαμε ότι άλλα ρωτούσαμε και άλλα μετέφραζαν».
«Αν σου αρέσει η άβυσσος…πρέπει να έχεις φτερά» λέει ο Νίτσε. Ο πολεμικός ανταποκριτής της ΕΡΤ Γιώργος Κοίλιαρης είχε είπε: «Θυμάμαι ένα δημοσιογράφο του BBC στον Λίβανο. Είχε πάθει shell shock (το σοκ των οβίδων). Όταν λέμε βομβαρδισμούς εννοούμε ότι είσαι χωμένος μέσα στο καταφύγιο κάτω από τη γη και δονείσαι με 20 βαθμούς ρίχτερ σεισμό. Δυσκολεύεσαι να αναπνεύσεις, τα αέρια μυρίζουν, παθαίνεις κλειστοφοβία. Ο Άγγλος σηκώθηκε ξαφνικά όρθιος, τον χτύπησαν οι Παλαιστίνιοι τον αναισθητοποίησαν και τον έδεσαν. Του έσωσαν με αυτό τον τρόπο τη ζωή». Ο αείμνηστος Γιώργος Κοίλιαρης το 2008 άφησε τη τελευταία του πνοή στην εντατική του ΚΑΤ, βαριά τραυματισμένος έπειτα από τροχαίο δυστύχημα στο βορειανατολικό Αφγανιστάν, κατά τη διάρκεια ανθρωπιστικής αποστολής.
Η «Εμπόλεμη Ζώνη» και οι «Ορίζοντες» στο Mega, ήταν τα ντοκιμαντέρ που τον καθιέρωσαν. Ο Σωτήρης Δανέζης έχει βρεθεί στα πιο «θερμά» σημεία του πλανήτη. Από τη Βόρεια Κορέα και το Βιετνάμ, μέχρι τις περιοχές του Αμαζονίου και της Αλάσκας. Το 2006 αξίζει να σημειωθεί, ότι έγινε ο πρώτος Έλληνας δημοσιογράφος που ενσωματώθηκε σε μάχιμη ομάδα του αμερικανικού στρατού. Το 2011 στον εμφύλιο της Λιβύης έγινε στόχος ενός μαχητικού αεροσκάφους, που η βόμβα έπεσε μερικά μέτρα πιο κάτω από τον ίδιο!
Με τις ανταποκρίσεις του στον Antenna, σφράγισε μεγάλα διεθνή γεγονότα. Ο Νικόλας Βαφειάδης στον πόλεμο του Κόλπου το 1990 θυμάται: «Ήταν μία σκοτεινή και ασέλινη νύχτα λίγο πριν ξεκινήσουν οι βομβαρδισμοί. Μπήκα στο τελευταίο αεροπλάνο από την Ελλάδα που προσγειώθηκε στο Νταχράν. Αμέσως μετά απαγορεύτηκαν οι πτήσεις διότι άρχισαν οι βομβαρδισμοί. Όλοι φοβούνταν πως ο Σαντάμ Χουσεΐν θα ρίξει χημικά. Το ενδεχόμενο του χημικού πολέμου ήταν ο βασικός μου φόβος. Όταν τελείωσε ο πόλεμος, άνοιξαν τα σύνορα και περάσαμε στο Κουβέιτ. Ο Σαντάμ Χουσεΐν είχε ήδη βάλει φωτιά στις πετρελαιοπηγές και ο ουρανός ήταν μαύρος, λες και ήταν μεσάνυχτα. Αυτή η εικόνα ήταν ο ορισμός της κόλασης».
Οι πολεμικοί ανταποκριτές γνωρίζουν εξαρχής, ότι κάθε αποστολή μπορεί να είναι και η τελευταία τους. Στα μάτια τους, αντικρύζουν σφαγές ανθρώπων ή βιώνουν το πένθος των νεκρών συναδέλφων τους. Μεταδίδουν με εκτενείς περιγραφές τις συρράξεις, τις πληροφορίες εκ των έσω, αλλά και την ψυχολογία του «φλεγόμενου περιβάλλοντα χώρου». Με την επιστροφή τους στην πατρίδα, οι περισσότεροι από αυτούς αναπτύσσουν την μετατραυματική διαταραχή των «στρατιωτών» (PTSD). Όμως δεν πτοούνται, άμεσα «συνέρχονται» και ετοιμάζουν το σάκο τους, για την επόμενη αποστολή.
Περισσότερες φωτογραφίες του Γιάννη Κόντου
Δείτε εδώ “Τον Πόλεμο του Κόλπου” του Σωτήρη Δανέζη