ΕΚΤ: Ανθεκτικές οι ευρωπαϊκές τράπεζες – Με επιτυχία πέρασαν τα stress test οι 4 ελληνικές (αναλυτικά τα αποτελέσματα)

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα / Photo Pixabay

Ιδιαίτερα ανθεκτικές εμφανίστηκαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες στην άσκηση προσομοίωσης (stress test), σχετικά με την κεφαλαιακή τους επάρκεια, ακόμη και στο δυσμενές σενάριο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Συγκεκριμένα ο μέσος τελικός δείκτης CET1 για 89 τράπεζες υπό την εποπτεία της ΕΚΤ στο πλαίσιο δυσμενούς σεναρίου σε τριετή χρονικό ορίζοντα είναι 9,9%, δηλ. υποχώρησε κατά 5,2 ποσοστιαίες μονάδες από το σημείο εκκίνησης (15,1%). Βασικοί παράγοντες που συντέλεσαν στη μείωση κεφαλαίου: πιστωτικός κίνδυνος, κίνδυνος αγοράς και ικανότητα δημιουργίας εσόδων.

Στα stress test συμμετείχαν συνολικά οι 38 τράπεζες που περιλαμβάνονταν στο δείγμα της ΕΑΤ και 51 ακόμη τράπεζες μεσαίου μεγέθους που εποπτεύονται από την ΕΚΤ. ενω Για πρώτη φορά η ΕΚΤ δημοσιεύει πληροφορίες για επιμέρους τράπεζες οι οποίες δεν περιλαμβάνονταν στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ).

Ειδικότερα, από τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2021, προκύπτει ότι το τραπεζικό σύστημα της ζώνης του ευρώ είναι ανθεκτικό σε δυσμενείς οικονομικές εξελίξεις. Ο δείκτης κεφαλαίου κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 – CET1) των 89 τραπεζών που συμμετείχαν στην εν λόγω άσκηση θα υποχωρούσε από 15,1% σε 9,9%, δηλ. κατά 5,2 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο, εάν οι εν λόγω τράπεζες εκτίθεντο σε τριετή περίοδο ακραίων καταστάσεων χαρακτηριζόμενη από αντίξοες μακροοικονομικές συνθήκες. Ο δείκτης CET1 αποτελεί βασικό μέτρο υπολογισμού της οικονομικής ευρωστίας μιας τράπεζας.

Και οι 89 τράπεζες που καλύπτονται στην έκθεση εποπτεύονται από την ΕΚΤ. Πρόκειται για 38 τράπεζες της ζώνης του ευρώ οι οποίες συμμετέχουν στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ που διενεργεί η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) και 51 ακόμη τράπεζες μεσαίου μεγέθους της ζώνης του ευρώ. Συνολικά αντιπροσωπεύουν ελαφρώς πάνω από το 75% των συνολικών στοιχείων ενεργητικού του τραπεζικού τομέα στη ζώνη του ευρώ.

Η ΕΑΤ δημοσίευσε νωρίτερα  τα αποτελέσματα των επιμέρους τραπεζών που συμμετείχαν στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ. Τα εν λόγω αποτελέσματα περιλαμβάνουν λεπτομερή δεδομένα για τις 38 τράπεζες της ζώνης του ευρώ που συγκαταλέγονται στο εν λόγω δείγμα. Για πρώτη φορά, η ΕΚΤ δημοσίευσε επίσης σήμερα επιλεγμένες πληροφορίες για τις 51 τράπεζες μεσαίου μεγέθους οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στο δείγμα της ΕΑΤ.

Στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων δεν υφίσταται θέμα επιτυχίας ή αποτυχίας και δεν τίθεται όριο προκειμένου να καθοριστεί η αποτυχία ή επιτυχία των τραπεζών για τους σκοπούς της άσκησης. Αντιθέτως, τα ευρήματα της άσκησης θα ενσωματωθούν στον συνεχιζόμενο εποπτικό διάλογο.

Σε καλύτερη κατάσταση οι Τράπεζες από ό,τι τρία χρόνια πριν 

Οι τράπεζες ήταν σε καλύτερη κατάσταση στην αρχή της άσκησης από ό,τι ήταν τρία χρόνια πριν, όμως η μείωση κεφαλαίου σε επίπεδο συστήματος ήταν υψηλότερη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το σενάριο ήταν πολύ δυσμενέστερο σε σύγκριση με το σενάριο που είχε χρησιμοποιηθεί στην άσκηση του 2018.

Υψηλότερη η μείωση κεφαλαίου σε επίπεδο συστήματος

Η μέση συνολική μείωση κεφαλαίου ήταν 5,2 ποσοστιαίες μονάδες και αναλύεται ως εξής. Όσον αφορά τις 38 τράπεζες που συμμετείχαν στην άσκηση της ΕΑΤ, ο μέσος δείκτης CET1 υποχώρησε κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες, από 14,7% σε 9,7%. H μέση μείωση κεφαλαίου για τις 51 τράπεζες μεσαίου μεγέθους που συμμετείχαν αποκλειστικά στην άσκηση της ΕΚΤ αντιστοιχούσε σε 6,8 ποσοστιαίες μονάδες, ο σχετικός δείκτης δηλαδή υποχώρησε σε 11,3% σε σχέση με το σημείο εκκίνησης (18,1%).

Βασικοί παράγοντες που συντέλεσαν στη μείωση κεφαλαίου

Ο κύριος λόγος για τον οποίο παρατηρείται αυτή η διαφορά στη μείωση κεφαλαίου υπό το δυσμενές σενάριο είναι ότι οι τράπεζες μεσαίου μεγέθους επηρεάζονται περισσότερο από τους χαμηλότερους καθαρούς τόκους-έσοδα, τα χαμηλότερα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες και τα μειωμένα έσοδα από το χαρτοφυλάκιο συναλλαγών στον τριετή ορίζοντα της άσκησης.

Επίσης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ο πρώτος βασικός παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση του κεφαλαίου ήταν ο πιστωτικός κίνδυνος, επειδή η οικονομική διαταραχή στο δυσμενές σενάριο οδήγησε σε ζημίες από δάνεια.

Παρά τη συνολική ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος, εξαιτίας των νέων προκλήσεων που έχουν προκύψει από την πανδημία του κορωνοϊού (COVID-19) οι τράπεζες πρέπει να διασφαλίσουν την ορθή μέτρηση και διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου.

Για ένα υποσύνολο τραπεζών, ο δεύτερος βασικός παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση του κεφαλαίου ήταν ο κίνδυνος αγοράς. Το γεγονός ότι χρειάστηκε να αναπροσαρμοστεί πλήρως η αξία πολλών χρηματοοικονομικών προϊόντων αποτέλεσε τον μεγαλύτερο μεμονωμένο παράγοντα κινδύνου αγοράς. Αυτό επηρέασε ιδίως τις μεγαλύτερες τράπεζες, καθώς είναι πιο εκτεθειμένες σε διαταραχές όσον αφορά τις μετοχές και τα πιστωτικά περιθώρια.

Ο τρίτος βασικός παράγοντας ήταν η περιορισμένη ικανότητα δημιουργίας εσόδων σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, καθώς υπό το δυσμενές σενάριο οι τράπεζες βρέθηκαν αντιμέτωπες με σημαντική μείωση των καθαρών τόκων-εσόδων τους, των εσόδων τους από το χαρτοφυλάκιο συναλλαγών και των καθαρών εσόδων τους από αμοιβές και προμήθειες.

Ο πιστωτικός κίνδυνος, ο κίνδυνος αγοράς και η ικανότητα δημιουργίας εσόδων αποτελούν τρία κύρια θέματα στα οποία επικεντρώνονται οι επόπτες της ΕΚΤ στο πλαίσιο του καθημερινού εποπτικού έργου τους.

Ανθεκτικές και οι 4 συστημικές ελληνικές στα stress test 

Με επιτυχία “πέρασαν” την άσκηση προσομοίωσης οι ελληνικές Τράπεζες που διεξήγαγε η ΕΚΤ καθώς εμφανίζουν ιδιαίτερα ισχυρή  κεφαλαιακή θέση. Η άσκηση έγινε με αναφορά τα μεγέθη των ισολογισμών της 31ης Δεκεμβρίου 2020, ενώ ο χρονικός της ορίζοντας εκτείνεται έως το τέλος του 2023 και αξιολογεί βασικό και δυσμενές σενάριο.

Αναλυτικά που στοιχεία που προέκυψαν από την άσκηση προσομοίωσης για τις ελληνικές Τράπεζες 

Sample: SSM High-level individual results by range
adverse scenario, FL
Institution Maximum CET1 ratio (FL) depletion by ranges Minimum CET1 ratio (FL) by ranges Minimum Tier 1 leverage ratio (FL) by ranges
Alpha Services and Holdings S.A. 600 to 899 bps 8% ≤ CET1R < 11% LR ≥  6%
Eurobank Ergasias Services and Holdings S.A. 300 to 599 bps CET1R < 8% 4% ≤ LR < 5%
National Bank of Greece S.A. 600 to 899 bps CET1R < 8% LR < 4%
Piraeus Financial Holdings S.A. 600 to 899 bps CET1R < 8% LR < 4%

 

Sample: SSM Selected starting point data
(as reported by the banks for the Stress Test)
Institution CET1 FL capital (in EUR mn) Tier 1 Leverage ratio FL (in %) NII for the year 2020 (in EUR mn) Total LLPs end of 2020 (in EUR mn) Profit/loss for the year 2020 (in EUR mn)
Alpha Services and Holdings S.A. 6457,057167 0,106741535 1521,433216 9830,275792 88,78285039
Eurobank Ergasias Services and Holdings S.A. 4778,320863 0,074892985 1349,38838 3547,707142 -1212,784067
National Bank of Greece S.A. 4610,946 0,064469789 1167,863 6967,101409 39,558
Piraeus Financial Holdings S.A. 4738,402842 0,069602036 1485,741776 10032,49344 -667,69483

 

Sample: SSM Scenario sensitivities: 2021-2023 projections
(delta over total REA FL 2020)
Institution Delta projected NII adverse vs. baseline scenario (in %) Delta projected  LLPs adverse vs. baseline scenario (in %) Delta projected profit/ loss adverse vs. base-line scenario (in %)
Alpha Services and Holdings S.A. -0,014111211 0,051251381 -0,056403041
Eurobank Ergasias Services and Holdings S.A. -0,015665083 0,047911094 -0,056731643
National Bank of Greece S.A. -0,013052059 0,047469472 -0,070399731
Piraeus Financial Holdings S.A. -0,016150566 0,051157804 -0,058214335

Τι αφορά η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ του 2021; Ποιος ο στόχος της;

Η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ χρησιμοποιεί στοιχεία τέλους έτους (2020) για να αναλύσει πώς εξελίσσεται η κεφαλαιακή θέση μιας τράπεζας στη διάρκεια τριετούς περιόδου μέχρι το 2023 στο πλαίσιο βασικού και δυσμενούς σεναρίου. Η άσκηση παρέχει στους επόπτες, στις τράπεζες και σε άλλους συμμετέχοντες στην αγορά ένα κοινό πλαίσιο ανάλυσης που επιτρέπει τη σύγκριση και την αξιολόγηση, κατά τρόπο συνεπή, της ανθεκτικότητας των τραπεζών της ΕΕ σε οικονομικές διαταραχές που αφορούν συγκεκριμένες χώρες.

Εντός του ΕΕΜ τα αποτελέσματά της για όλα τα σημαντικά ιδρύματα θα χρησιμοποιηθούν επίσης για την αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών του Πυλώνα 2 των επιμέρους τραπεζών στο πλαίσιο της διαδικασίας εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process – SREP).

Τα ποιοτικά αποτελέσματα θα συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής της διακυβέρνησης κινδύνων στο πλαίσιο της SREP, επηρεάζοντας συνεπώς τη διαδικασία καθορισμού των απαιτήσεων του Πυλώνα 2 (P2R). Τα ποσοτικά αποτελέσματα θα χρησιμοποιηθούν ως βασική συνεισφορά στον καθορισμό των κατευθύνσεων του Πυλώνα 2 (P2G).

Η άσκηση έχει σχεδιαστεί με σκοπό να ενισχύσει την πειθαρχία της αγοράς μέσω της δημοσιοποίησης συνεπών και λεπτομερών πληροφοριών σε επίπεδο τραπεζών, οι οποίες παρουσιάζουν πώς οι ισολογισμοί επηρεάζονται από κοινές διαταραχές. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι εποπτικές ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων δεν υποκαθιστούν τις αντίστοιχες εσωτερικές ασκήσεις των τραπεζών οι οποίες βασίζονται σε σενάρια προσαρμοσμένα στις δικές τους συνθήκες.

Δείτε εδώ αναλυτικά τα Final results / SSM-wide stress test 2021